4. ترکیب فصلی

۳. ترکیب فصلی « » : نماد « ‌»  که برای ترکیب فصلی به کار می رود، به جای « یا» ی شمول در گفتگوی روزانه به کار می رود . مثلا ْ اگر p گزاره ی  « من سیب میخرم »  و q گزاره ی « من گلابی میخرم »  باشد ، ترکیب فصلی « p q » ، به صورت  « من سیب یا گلابی میخرم  »  می باشد. یعنی من سیب یا گلابی یا هر دو را میخرم. در مقابل « یا» ی شمول ، « یا» ی مانع جمع قرار می گیرد.

« یا» ی شمول می گوید : این یا آن یا هردو ؛ در حالی که « یا» ی مانع جمع می گوید : یا این یا آن ولی نه هردو. برای « یا» ی مانع جمع نماد خاصی وجود دارد که در جای خود گفته خواهد شد.

جدول ارزشی ترکیب فصلی به قرار زیر است:

p q	q	p
T T T F	T F T F	T T F F

جدول ۳

ترکیب فصلی دو گزاره ی ساده p‌ و q ، هنگامی درست است که یکی از  گزاره ی ساده p‌ یا q درست باشد. این ترکیب تنها در صورتی نادرست است که هر دو گزاره ی p‌ و q  نادرست باشند.

در مثال بالا اگر من سیب یا گلابی یا هم سیب و هم گلابی بخرم، به حرفی که زده ام عمل کرده ام ، اما اگر دست خالی باشم و نه سیب و نه گلابی بخرم، به گفته خود ارزش نادرستی داده ام.

- ۴ -

---

 صفحه های قبل :   « ۳ » ،  « 2 » ،   « ۱ »